Metal Teknolojisi Alanı Isıl İşlem Teknikleri Dersi Ustalık Çalışma Soruları

Sorular Megep Modüllerinden Alınmıştır

1. (D) 1 atmosfer (101325 Pa) basınçta buzun ergime ve suyun kaynama noktaları başlangıç noktaları olarak seçilmiş sıcaklık ölçeğine celcius sıcaklık ölçeği denir. Bu noktalara 0 ve 100 değerleri verilmiştir.

2. (Y) Fahrenheit ölçeğine göre 1 atmosfer basınçta buzun ergime sıcaklığı 273.15 K, suyun kaynama sıcaklığı 373.15 K değerlerindedir.

3. (D) Kelvin mutlak sıcaklığı ile Rankine mutlak sıcaklığı arasında °R=5/9K bağıntısı vardır.

4. (D) Seger piramit ve konileri şekil değişimi ile sıcaklık ölçme araçlarıdır.

5. (Y) Pirometre iki farklı alaşımın ucunun kaynaklanması ile oluşturulan basit bir sıcaklık ölçü elemanıdır.

6. (Y) Termokupollar temassız olarak sıcaklık ölçen cihazlardır.

7. (Y) Işınmalı pirometreler, sıcaklığı ölçülecek cisimlerin yaydığı ışınımla, elektrikle ısıtılmış bir lamba flemanın davranışının karşılaştırılması prensibine dayanır.

8. (D) Işınmalı pirometrelerin temel elemanı, sıcaklığı ölçülen cisimden gelen ışınımı algılayan kısımdır.

9. (Y) Demir esaslı metallerde ana eleman demir olmakla birlikte bunun yanında alaşım elemanı olarak daima bakır bulunur.

10. (D) Metalik bağlı malzemeler; ısıyı ve elektriği iyi iletir, plastik şekil değişimine elverişlidir, ışığı yansıtır, katı hâldeyken kristal yapıya sahiptir.

11. (Y) Karbon α demiri içinde erimesi sonucu oluşan katı eriyiğe ostenit denir. Demirin saf hâlidir.

12. (D) Çeliğin bazı özelliklerini değiştirmek ya da geliştirmek için bileşimine ilave edilen maddelere katık elemanı denir.

13. (D) Çeliğe uygulanan bütün ısıl işlemlerin amacı, çeliğin özelliklerini istenen şekilde değiştirmektir.

14. (D) Su verme sonucunda oluşan martenzitik yapı iğnesel biçiminde saman demetini andıran bir şekilde görülür.

15. (Y) Martenzitin sertlik değeri içerisinde bulunan alüminyum miktarına bağlıdır.

16. (D) Soğuma eğrileri malzemelerin değişik soğuma sürelerinde sıcaklığının ölçülerek çizildiği eğrilerdir.

17. (D) Ön ısıtmanın amacı, sertleştirilecek çeliğin birdenbire sertleştirme sıcaklığındaki fırına konduğunda dış yüzeylerinin yüksek sıcaklıktan etkilenmesini önlemektir.

18. (Y) Ön ısıtma çeliğin karbon veya katık elemanı oranına göre 150 ºC ile 900 ºC sıcaklık aralığında yapılır.

19. (D) Çoğunlukla sertleştirme sıvısı olarak su, yağ, sıvı tuz, hava ya da % 10 NaCl içeren tuzlu su kullanılır.

20. (D) Gerginlik giderme tavlaması malzemenin iç yapısını yumuşatmak amacı ile yapılır.

21. (Y) Gerginlik giderme tavlamasında malzemeler 150 ºC ile 250 ºC sıcaklık arasındaki bölgeye yavaş bir şekilde ısıtılmalı ve burada yaklaşık olarak 25 mm kalınlık için 1 saat bekletilmelidir.

22. (D) Çelik malzemelere 550 ºC ile 650 ºC sıcaklık aralığında bir sıcaklıkta gerilim giderme tavı uygulanır.

23. (D) Normalleştirme tavı genellikle mekanik özellikleri iyileştirmek, tane ebatını küçültmek veya homojen bir iç yapı elde etmek için uygulanır.

24. (Y) Normalleştirme tavlaması için genellikle tavsiye edilen tavlama için bekletme süresi çelik malzemenin 1 mm’si için 10 saat kadardır.

25. (D) İstenilen mekaniksel ve fiziksel özellikleri elde etmek, soğuk şekillendirmeyi ve talaş kaldırmayı kolaylaştırmak için yumuşatma tavı yapılabilir.

26. (Y) Yumuşatma tavı genelde % 0.6 karbon içeren çeliklere uygulanır.

27. (D) Yumuşatma tavı genel olarak talaş kaldırma işlemini kolaylaştırmak için yapılır

28. Aşağıdakilerden hangisi malzemenin iç yapısını değiştirmeden yüzey sertleştirmeyi en doğru şekilde ifade eder?
A) Malzemenin bütün yapısını ısıtarak ardından soğutma ile yapılan ısıl işlemdir. B) İç yapıya dokunmadan malzemenin sadece dış yüzeyini sertleştirmek için yapılan işlemdir. C) Malzemenin kimyasal ve fiziksel bileşimini değiştirerek yapılan işlemdir. D) Malzemeye sünek bir yapı kazandırmak amacıyla yapılan işlemdir.

29. Aşağıdakilerden hangisi malzemenin iç yapısını değiştirmeden yapılan yüzey sertleştirme yöntemlerinden biridir?
A) Nitrürasyon yöntemi ile yüzey setleştirme B) Sementasyon ile yüzey sertleştirme C) Yakarak yüzey sertleştirme D) Alevle yüzey sertleştirme

30. Aşağıdakilerden hangisi alevle yüzey sertleştirmeyi en doğru bir şekilde ifade eder?
A) Gaz üfleçleri yardımı ile malzemenin ısıtılıp ardından hemen soğutulması işlemidir. B) Malzeme yüzeyine toz tatbik edilerek yapılan işlemdir. C) Malzeme yüzeyini basınçlı gaz altında tutarak yapılan işlemdir. D) Hiçbiri

31. Aşağıdakilerden hangisi alevle yüzey sertleştirme işleminde kullanılan yanıcı gazlardan biri değildir?
A) Oksijen B) Asetilen C) LPG D) Doğal gaz

32. Malzeme kalınlığına göre uygulanan alevle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) İnce kesitli parçalara, kalın kesitli parçalara göre daha düşük alev kullanılır. B) Sertleşme derinliği üfleç alevi ve parça kalınlığına bağlı olarak değişir. C) Malzeme çekirdeğine kadar yapılan ısıtmalarda çok ince yapıda (yüzeysel) sertleşme elde edilir. D) Parça kalınlığı yaklaşık sertleşme derinliğinin 4 katı olmalıdır.

33. Alevle yüzey sertleştirme işleminde, alevi yüzeye uygulama mesafesi olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Alev, yüzeye uygun mesafeden uygulanmalıdır. B) Çok ince kesitli parçaya alev gereğinden fazla tutulmamalıdır. C) Malzemenin bütün yüzeyinde alev homojen bir şekilde uygulanmalıdır.D) Yüzeye tatbik edilecek alev sadece malzemenin kimyasal yapısına bakılarak ayarlanmalıdır. 

34. Alevle yüzey sertleştirme yaparken tavlama esnasında aşağıdaki işlemlerden hangisinin yapılması, sertleşmenin meydana gelmemesine sebep olur?
A) Malzeme yapısına ve kalınlığına uygun alev ile tavlama yapılması B) Tavlamada alev yüksekliğinin malzeme yapısına ve kalınlığına uygun ayarlanması C) Tavlamanın dönüşüm sıcaklığı olan 723ºC’nin altında yapılması D) Alevin ilerleme hızının, parça kalınlığına ve elde edilen alevin şiddetine bağlı olarak uygulanması

35. Alevle yüzey sertleştirmesi uygulanan metaller aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) Genellikle içerisinde % 0,2’den düşük karbon bulunduran malzemelere uygulanır. B) Genellikle içerisinde % 0,40 ile 0,80 oranında karbon bulunduran çeliklere uygulanır. C) İçerisinde % 1,7 ile 3.00 oranında karbon bulunduran çeliklere uygulanır. D) Sadece fırında ve ocakta sertleşebilen krom-nikelli çeliklere uygulanır.

36. Aşağıdakilerden hangisi alevle yüzey sertleştirmenin avantajlarından biri değildir?
A) Büyük ölçekli parçalara rahatlıkla uygulanır. B) Her işlem sonrasında malzeme yüzeyinde çatlaklar meydana gelir. C) Belli şartlar altında oldukça ekonomiktir. D) Malzemenin kimyasal yapısı mümkün olduğunca korunmuş olur.

37. Aşağıdakilerden hangisi alevle yüzey sertleştirmenin dezavantajlarından biri değildir?
A) Fazla sayıdaki işlerde pahalı bir yöntemdir. B) Yüksek karbonlu ve kaba kesitli parçalara uygulanmaz. C) Bazı parçalarda bütün yüzeyi homojen olarak tavlamak güç olabilir. D) Homojen tavlanan parçaların yüzeyinde sertlik oluşumu güçleşir.

38. Aşağıdakilerden hangi endüksiyon akımı ile yüzey sertleştirmeyi en doğru biçimde ifade eder?
A) Gaz ortamından yararlanılarak parçaların ani ısıtılıp soğutulması işlemidir. B) Alev ile parçaların ani ısıtılarak yine hemen ardından ani olarak soğutulması işlemidir. C) Elektrik akımından yararlanarak parçaların ani ısıtılması ve soğutulması işlemidir. D) Hava şartlarından yararlanarak parçaların ısıtılması ve su verilmesi işlemidir.

39. Endüksiyon akımı ile aşağıdaki frekans değerlerinden hangileri kullanılır?
A) 10 ile 100000 kHz B) 20- 200000 kHz C) 15 ile 150000 kHz D) 30- 300000 kHz

40. Endüksiyon akımı ile yüzey sertleştirmede ısıyı yüzeye uygulama prensibi ve süresi açısından aşağıdaki ifadelerden hangisi en doğrudur?
A) Parçanın ısıtılması, parçayı saran bobin aracılığı ile birkaç saniye içerisinde sağlanır. B) Elektrik akımı direkt olarak parça yüzeyine verilir ve birkaç saniyede ısınma sağlanır. C) Parçanın ısıtılması, parçayı saran bobin aracılığı ile birkaç dakika içerisinde sağlanır. D) Elektrik akımı direkt olarak parça yüzeyine verilir ve birkaç dakikada ısınma sağlanır.

41. Aşağıdakilerden hangisi endüksiyon yöntemi ile yüzey sertleştirmede kullanılan soğutuculardan biri değildir?
A) Su B) Tuz banyosu C) Yağ banyoları D) Azot ortamı

42. Aşağıdakilerden hangisi endüksiyon akımı ile sertleştirme uygulanan metallerden biridir?
A) İçerisinde %3,5 ile 6,0 oranında karbon bulunan orta karbonlu çelikler B) İçerisinde %0,35 ile 0,60 oranında karbon bulunan orta karbonlu çelikler C) İçerisinde %1,7’den fazla oranda karbon bulunan yüksek karbonlu çelikler D) İçerisinde %3,5 ile 6,0 oranında karbon bulunan düşük karbonlu çelikler

43. Aşağıdakilerden hangisi endüksiyon akımı ile yüzey sertleştirmenin avantajlarından biri değildir?
A) Seri üretim için kullanılmaya oldukça elverişlidir. B) Otomatik kontrol sayesinde malzeme yüzeyini ısıtma işlemi daha iyi ayarlanır. C) Etrafa gaz yayılması olmaz ve temiz çevre sağlanır. D) Alevle sertleştirmeye oranla daha fazla sürede daha düşük ısıl girdi sağlanır. 

44. Aşağıdakilerden hangisi endüksiyon akımı ile yüzey sertleştirmenin dezavantajlarından biri değildir?
A) Makine açısından tesis kurumu oldukça masraflıdır. B) Kalifiye (yetişmiş) işçiye ihtiyaç duyulur. C) İşlemin uygulanma zamanı oldukça yüksektir. D) Keskin ve köşeli parçaların bu bölgelerinde aşırı ısınmadan dolayı güçlükler oluşur.

45. Aşağıdakilerden hangisi malzemenin kimyasal bileşimi değiştirilerek yapılan yüzey sertleştirme çeşitlerinden biridir?
A) Alevle yüzey sertleştirme B) Sementasyonla yüzey sertleştirme C) Endüksiyonla yüzey sertleştirme D) Gerginlik giderme

46. Nitrürasyonla yüzey sertleştirme yaparken parçalar aşağıdaki sıcaklık ve ortamlardan hangisinde bekletilir?
A) 900 ºC ve su ortamında B) 500-550 ºC ve hidrojen gazı ortamında C) 200 ºC ve amonyak gazı ortamında D) 500-550 ºC ve amonyak gazı ortamında

47. Aşağıdaki malzemelerden hangisine sementasyon yöntemi ile yüzey sertleştirme işlemi yapılması doğru bir yöntemdir?
A) Düşük karbonlu ve düşük alaşımlı çeliklere B) Yüksek karbonlu ve zengin alaşımlı çeliklere C) Yüksek karbonlu ve alaşımsız çeliklere D) Nitrürasyon yöntemiyle sertleşemeyen yüksek karbonlu çeliklere

48. Sementasyon yönteminde malzeme yüzeyinin karbonca zenginleştirilmesinde aşağıdakilerden hangisi katı maddelerden biri değildir?
A) Demir talaşı B) Meşe kömürü C) Kok kömürü D) Linyit kömürü

49. Sementasyon yöntemi ile aşağıda verilen hangi orandaki karbon miktarını hangi orana çıkarmak en doğrudur?
A) % 0,20’nin altındaki karbon oranını % 1.5’a çıkarmak B) % 0,80’nin altındaki karbon oranını % 1’e çıkarmak C) % 0,20’nin altındaki karbon oranını % 0,80’e çıkarmak D) % 0,10’un altındaki karbon oranını % 0,90’a çıkarmak

50. Aşağıdakilerden hangisi katı sementasyon yönteminde, sementasyon kutusunda meydana gelen gazlardan biridir?
A) Hidrojen B) Karbonmonoksit C) Oksijen D) Propan

51. Aşağıdakilerden hangisi sementasyon kutularında bulunması gereken özelliklerden biri değildir? A) Kutular kapalı ve hava geçirmez özellikte olmalıdır. B) Yüksek oranda krom ve nikel içeren çeliklerden yapılması sürekli kullanım sağlar. C) Kutular genellikle altıgen şekilli yapılmalıdır. D) Kutuların büyüklüğü, yüzeyi sertleştirilecek malzemenin büyüklüğüne uygun olmalıdır.

52. Aşağıdakilerden hangisi katı sementasyon işleminde uygulanan sıcaklıklardan biridir?
A) 600-7000 ºC B) 600-9000 ºC C) 800-12000 ºC D) 900-9500 ºC

53. 930 ºC sementasyon sıcaklığı için 1,5 mm derinliğe kaç saatlik bir sementasyon süresinde ulaşılır?
A) 1 saat B) 3 saat C) 6 saat D) 9 saat

54. Aşağıdakilerden hangisi katı sementasyon yönteminin olumlu yönlerinden biri değildir?
A) İşlem için gerekli süre kısadır. B) Harcanan iş gücü yüksektir. C) Yüzeysel olarak sertleştirilecek büyük parçalar daha ekonomiktir. D) Sertleşme derinlikleri daha kolay elde edilir

55. Aşağıdakilerden hangisi sıvı sementasyon yönteminde kullanılan tuz banyosundan biridir?
A) Potasyum klorür B) Karbonmonoksit C) Sodyum siyanür D) Karbondioksit

56. Sıvı sementasyon yapılacak malzemelere ön tavlama yapılmasının sebebini aşağıdakilerden hangisi en doğru biçimde açıklar?
A) Isıtma esnasında parçada gerilme oluşmasını önlemek veya azaltmak B) Malzemenin derin bir sertliğe ulaşmasını sağlamak C) Parçada şekil bozulmalarını önlemek D) Sementasyon işleminde ısıtma süresini kısaltmak

57. Aşağıdakilerden hangisi sıvı sementasyon işleminde ön tavlama sıcaklığı olarak kullanılır?
A) 300-6000ºC B) 500-8000ºC C) 800-9000ºC D) 900-10000ºC

58. Aktifleştirilmiş sementasyon banyolarında 930ºC sıcaklıkta ortalama 8 saatlik sementasyon süresinde ulaşılabilecek sertleşme derinliği aşağıdakilerden hangisidir?
A) 1,6-1,8 mm B) 1,8-2,0 mm C) 2,0-2,2 mm D) 2,2-2,4 mm

59. Sıvı sementasyon yönteminde genel olarak uygulamalarda aşağıdaki sıcaklıklardan hangisi kullanılır?
A) 450ºC B) 930ºC C) 1020ºC D) 1400ºC

60. Aşağıdakilerden hangisi sıvı sementasyonun olumlu yönlerinden biri değildir?
A) Isıtma süresi kısadır. B) Isıtılan parçalara ayrı bir tavlama yapılarak daha derin sertlik tabakalarına ulaşılır. C) İhtiyaç duyulması hâlinde uzun parçalar banyolara asılabilir. D) İşlem sonrası parça yüzeyi katı sementasyona oranla daha pürüzsüzdür

61. Gaz sementasyon yönteminde karbon verici gaz olarak aşağıdakilerden hangisi kullanılmaz?
A) Metan B) Etan C) Propan D) Sülfüroksit

62. Sementayon yönteminde malzemenin karbon miktarının aşağıdaki oranlardan hangisinde olması istenir?
A) %0,1-0,2 B) %0,6-0,8 C) %1-2 D) %1,5-1,7

63. (D) Metan gazının parçalanmasını kolaylaştırmak ve karbonu, karbonmonoksit (CO) hâline dönüştürmek için gazla birlikte havada kullanılır.

64. (D) Sementasyonun etkisini artırmak için kullanılan gazlara az miktarda propan ilave edilir.

65. (Y) Gaz sementasyon yönteminde, katı sementasyon yönteminde kullanılan uygulama sıcaklıklarının iki katı uygulama sıcaklıkları kullanılır.

66. (D) Gaz sementasyon yönteminde, malzemenin yeterli karbon oranına sahip olmaları gazlar aracılığı ile sağlanır.

67. (Y) Yüzeyi sertleşecek malzemenin yapısı ve bu yapıya uygun su verme sıcaklıklarının bilinmesine gerek olmadan sertleştirme işlemi yapılabilir.

68. (D) Sertleştirme yapılacak parçalarda bulunan deliklerde sorun oluşabilir. Bu sebeple delikler çamur veya çivi ile kapatılmalıdır.

69. (D) Biçimleri girintili çıkıntı olarak farklı olan malzemelerin sertleştirilmesi esnasında çarpılmalar oluşabilir.

70. (Y) Tavlama öncesinde işlem yapılacak malzeme üzerindeki yağ, kir veya tufal tabakasının temizlenmesine gerek olmadan işlem yapılabilir. Çünkü bu işlemlerin yapılması zamanı artırır.